Trường hợp anh M.I., 39 tuổi, huấn luyện viên Zumba tại Cao Bằng, là lời cảnh tỉnh. Khi đang biểu diễn, anh bất ngờ ngã quỵ, được sơ cứu và đưa đi cấp cứu nhưng không qua khỏi. Đại diện bệnh viện cho biết, trước đó hơn một tuần, bệnh nhân từng được chẩn đoán mắc bệnh tim mạch và cần theo dõi.

Theo Bác sĩ Trương Thị Kim, Trưởng khoa Phòng chống bệnh không lây nhiễm, Trung tâm Kiểm soát bệnh tật tỉnh Cao Bằng, vài năm trở lại đây, số ca đột quỵ ở nhóm tuổi 30-45 tại địa phương gia tăng đáng kể. Nếu trước kia, bệnh tập trung ở người lớn tuổi, nay tình trạng trẻ hóa đang diễn ra ngay cả ở các tỉnh miền núi.

Nguyên nhân chính, theo bác sĩ Kim, xuất phát từ lối sống hiện đại thiếu khoa học. Thứ nhất là stress kéo dài do áp lực công việc, tài chính và các mối quan hệ. Căng thẳng mạn tính làm tăng huyết áp, là tiền đề dẫn đến đột quỵ. Thứ hai là chế độ ăn nhiều muối, dầu mỡ, thức ăn nhanh và đồ chế biến sẵn, làm tăng nguy cơ tăng huyết áp và xơ vữa mạch. Thứ ba là ít vận động, thường xuyên ngồi lâu trước máy tính, điện thoại, dẫn đến thừa cân, béo phì và rối loạn mỡ máu. Thứ tư là lạm dụng rượu bia, thuốc lá, kể cả thuốc lá điện tử, gây tổn thương mạch máu và thúc đẩy hình thành cục máu đông.

Đột quỵ tuy nguy hiểm nhưng vẫn có thể cứu chữa nếu được phát hiện sớm. Bác sĩ Đỗ Tiến Anh, Phó trưởng khoa Cấp cứu - Đơn vị Đột quỵ, Bệnh viện Đa khoa tỉnh Cao Bằng nhấn mạnh: "Thời điểm tốt nhất là đưa bệnh nhân nhập viện là trước 3 giờ kể từ khi xuất hiện triệu chứng đầu tiên, tối đa trong 4,5 giờ. Các dấu hiệu cảnh báo bao gồm méo miệng, nói khó, yếu liệt tay chân đột ngột. Bệnh nhân cần được đưa ngay đến cơ sở y tế có đơn vị đột quỵ để được xử trí kịp thời".

Phòng bệnh vẫn là giải pháp bền vững nhất. Các chuyên gia khuyến cáo người trẻ cần xây dựng lối sống lành mạnh: ăn uống cân đối, nhiều rau xanh, giảm muối, hạn chế chất béo bão hòa; vận động ít nhất 30 phút mỗi ngày; ngủ đủ giấc và kiểm soát căng thẳng. Đặc biệt, cần nói không với thuốc lá và giảm tối đa rượu bia.

Khám sức khỏe định kỳ, kiểm tra huyết áp, đường huyết và mỡ máu ít nhất mỗi năm một lần cũng là biện pháp quan trọng để phát hiện sớm yếu tố nguy cơ. Sức khỏe không phải là nguồn vốn sẵn có để tiêu xài, mà cần được đầu tư, bảo vệ ngay từ khi còn trẻ để tránh những hối tiếc về sau.