Hình minh họa. Ảnh: Getty Images
Nam bệnh nhân 41 tuổi ở Hà Tĩnh nhập viện Viện Y học Nhiệt đới, Bệnh viện Bạch Mai trong tình trạng sốt cao, đau đầu, sưng đau bìu phải dữ dội. Trước đó gần 10 ngày, ông được chẩn đoán quai bị tại cơ sở y tế địa phương, nguồn lây từ con gái, nhưng sau nhiều ngày điều trị triệu chứng không thuyên giảm.
Kết quả siêu âm tại Bệnh viện Bạch Mai cho thấy viêm tinh hoàn và mào tinh hoàn, nguy cơ teo tinh hoàn nếu không xử trí kịp thời. BSCKII. Nguyễn Thị Ngọc Chi cho biết: "Quai bị ở nam giới dậy thì và trưởng thành dễ gây viêm tinh hoàn, có thể dẫn đến vô sinh".
Quai bị do virus mumps gây ra, lây qua đường hô hấp, đặc biệt trong giai đoạn 2 ngày trước và 6 ngày sau khi xuất hiện triệu chứng. Virus tồn tại lâu ở môi trường ngoài nhưng dễ bị tiêu diệt ở nhiệt độ cao hoặc bởi hóa chất diệt khuẩn.
Người lớn mắc quai bị thường nặng hơn trẻ em, nguy cơ biến chứng cao: viêm tuyến mang tai, viêm tụy, viêm màng não, viêm buồng trứng và đặc biệt viêm tinh hoàn ở nam giới. Triệu chứng dễ nhận biết gồm sốt cao, đau đầu, mệt mỏi, buồn nôn, đau cơ, sưng tinh hoàn, kèm đặc trưng là tuyến nước bọt sưng đau, mặt biến dạng, khó nhai nuốt.
Theo khuyến cáo của WHO và Bộ Y tế, tiêm vaccine MMR (sởi - quai bị - rubella) là biện pháp phòng ngừa hiệu quả nhất. Trẻ em cần tiêm đủ 2 mũi lúc 12-15 tháng và 4-6 tuổi. Người lớn chưa từng mắc bệnh hoặc chưa tiêm nên tiêm bổ sung càng sớm càng tốt, đặc biệt là nam giới trong độ tuổi sinh sản.
Tiêm chủng không chỉ bảo vệ bản thân khỏi biến chứng nguy hiểm của quai bị mà còn góp phần ngăn chặn lây lan dịch bệnh trong cộng đồng.