Trên chặng đường 90 năm qua của Đoàn TNCS Hồ Chí Minh, thế hệ trẻ Việt Nam thực sự là lực lượng xung kích trong sự nghiệp cách mạng. Chặng đường đó đã ghi dấu những phong trào thanh niên góp sức vào chiến thắng trong sự nghiệp đấu tranh giải phóng dân tộc và bảo vệ Tổ quốc.

Thanh niên miền Bắc có phong trào "3 sẵn sàng", miền Nam có phong trào "5 xung phong". Đây là 2 phong trào lớn nhất của thanh niên Việt Nam thế kỷ XX và để lại dư âm cho đến tận ngày nay.

Tháng 5/1964, phong trào thanh niên "Ba sẵn sàng” (Sẵn sàng chiến đấu; Sẵn sàng nhập ngũ; Sẵn sàng đi bất cứ nơi nào Tổ quốc cần), xuất phát từ Trường Đại học Sư phạm Hà Nội, đã trở thành một cuộc vận động có sức lôi cuốn mạnh mẽ, rộng khắp của tuổi trẻ Thủ đô, sau đó trở thành phong trào sâu rộng của tuổi trẻ miền Bắc, góp phần quan trọng vào thắng lợi của cuộc kháng chiến chống Mỹ, cứu nước. Ảnh: TTXVN

Đại học Sư phạm là nơi khai sinh phong trào "Tam bất kỳ" - tiền thân của phong trào "3 sẵn sàng". Ngày 1/5/1965, hàng trăm sinh viên Đại học Sư phạm lặng lẽ trích máu viết huyết thư tha thiết xin được ra chiến trường.

Tháng 3/1965, khi Trung ương Đoàn phát động phong trào trên toàn quốc thì phong trào "3 sẵn sàng" như triều dâng thác đổ. Hơn 26.000 đoàn viên thanh niên thủ đô và hàng triệu thanh niên miền Bắc nhập ngũ. Sẵn sàng làm bất cứ việc gì Tổ quốc giao; sẵn sàng đi bất cứ nơi nào Tổ quốc yêu cầu; sẵn sàng nhập ngũ, sẵn sàng chiến đấu, sẵn sàng hi sinh!

Phong trào Đồng Khởi đầu thập kỷ 60 với sự ra đời của "Đội quân tóc dài" tỉnh Bến Tre đã vận dụng nhuần nhuyễn phương châm 3 mũi giáp công để tấn công Mỹ - Ngụy, vang danh và nhân rộng khắp miền Nam, đóng một vai trò quan trọng trong sự nghiệp đấu tranh cách mạng ở miền Nam thời kỳ chống Mỹ, cứu nước. Ảnh: Tư liệu TTXVN

Từ phong trào "3 sẵn sàng" đã khơi dậy và cổ vũ lớp lớp thanh niên miền Bắc xẻ dọc Trường Sơn đi cứu nước, gợi mở phong trào "Phụ nữ 3 đảm đang" và "5 xung phong" của tuổi trẻ miền Nam.

Ra đời giữa cuộc chiến chống Mỹ trong giai đoạn ác liệt nhất, "5 xung phong" đã tạo ra những thế hệ thanh niên lúc nào cũng hăng hái ra trận, sẵn sàng vào chiến trường chiến đấu mà không sợ hi sinh.

Những thanh niên tình nguyện ngày ấy vào chiến trường, trang bị và vũ khí nặng tới 34kg trên vai nhưng trong ba lô còn có cả: "Thép đã tôi thế đấy", "Ruồi trâu", "Truyện Kiều" và những bản quyết tâm thư viết bằng máu. Trên những đoàn xe ấy luôn có lá cờ Tổ quốc và lá cờ Đoàn.

Tinh thần "3 sẵn sàng", "5 xung phong" cũng nhắc nhở thế hệ thanh niên ngày nay không ngừng rèn luyện, tu dưỡng đạo đức, góp phần xây dựng đất nước giàu mạnh, văn minh với bản lĩnh "Đâu cần thanh niên có, việc gì khó có thanh niên".