Những vết bầm tím xuất hiện sau va chạm nhẹ thường không đáng lo. Tuy nhiên, nếu bầm tím xuất hiện thường xuyên, dễ dàng, không rõ nguyên nhân, hoặc đi kèm với các dấu hiệu chảy máu bất thường, đó có thể là lời cảnh báo về rối loạn tiểu cầu – một thành phần quan trọng trong quá trình đông máu.

Theo TS.BS Phạm Liên Hương, Trung tâm Huyết học & Truyền máu – Bệnh viện Bạch Mai, tiểu cầu là tế bào máu nhỏ không nhân, được sản sinh từ tủy xương. Chúng có vai trò then chốt trong việc cầm máu:

Nhận diện tổn thương mạch máu, kết dính và hoạt hóa.

Hình thành "nút chặn tiểu cầu" tại vị trí chảy máu.

Tạo điều kiện cho hình thành cục máu đông ổn định nhờ mạng lưới fibrin.

Khi tiểu cầu gặp vấn đề: Dấu hiệu không thể bỏ qua

Rối loạn tiểu cầu có thể do giảm số lượng, rối loạn chức năng hoặc cả hai. Các dấu hiệu phổ biến bao gồm:

Dễ bầm tím bất thường.

Chấm hoặc ban xuất huyết nhỏ trên da.

Chảy máu chân răng, chảy máu cam kéo dài.

Rong kinh ở phụ nữ.

Tiểu ra máu, đi ngoài ra máu.

Chảy máu lâu sau nhổ răng, tiểu phẫu.

Hiếm hơn: xuất huyết nội sọ, ổ bụng đe dọa tính mạng.

Nguyên nhân thường gặp gây giảm tiểu cầu

Giảm sản xuất: bệnh tủy xương, thiếu vitamin B12/acid folic, nhiễm virus (Dengue, HIV...), hóa trị, lạm dụng rượu.

Tăng phá hủy: ITP (miễn dịch), do thuốc, nhiễm trùng nặng, cường lách.

Rối loạn chức năng: bẩm sinh (hiếm gặp) hoặc do thuốc (aspirin, NSAIDs), suy thận mạn.

Chẩn đoán và điều trị

Bác sĩ sẽ thăm khám, làm xét nghiệm công thức máu, có thể chỉ định thêm các xét nghiệm miễn dịch, phết máu, đông máu hoặc sinh thiết tủy xương. Hướng điều trị phụ thuộc vào nguyên nhân và mức độ giảm tiểu cầu:

Theo dõi nếu nhẹ và không có chảy máu.

Điều trị nguyên nhân gốc.

Dùng corticosteroid, IVIg, thuốc ức chế miễn dịch hoặc cắt lách (nếu ITP kháng trị).

Truyền tiểu cầu trong trường hợp nguy kịch.

Đừng xem thường những vết bầm bất thường

Tiểu cầu tuy nhỏ bé nhưng có vai trò sống còn trong bảo vệ cơ thể khỏi mất máu. Khi có biểu hiện bầm tím không rõ lý do hoặc chảy máu bất thường, người bệnh cần đi khám chuyên khoa huyết học để được chẩn đoán và điều trị kịp thời. Đừng để những dấu hiệu tưởng như đơn giản trở thành lời cảnh báo muộn.