Rối loạn tiền đình – Hệ cân bằng cơ thể gặp trục trặc
Theo Bệnh viện Đa khoa tỉnh Vĩnh Phúc, tiền đình là bộ phận giúp giữ thăng bằng, nằm ở tai trong và thân não, tiểu não. Khi rối loạn, người bệnh thường bị:
Chóng mặt dữ dội, cảm giác xoay tròn ngay cả khi nằm.
Mất thăng bằng, dễ ngã.
Ù tai, mờ mắt, buồn nôn, sợ ánh sáng hoặc tiếng ồn.
Khó tập trung, đau đầu âm ỉ.
Nguyên nhân thường gặp gồm viêm tai trong, viêm dây thần kinh tiền đình, chấn thương đầu, stress, thiếu ngủ hoặc thoái hóa đốt sống cổ. Theo Journal of Vestibular Research, tỷ lệ mắc rối loạn tiền đình trong cộng đồng có thể lên tới 7,4% trong đời.
Thiểu năng tuần hoàn não – Não thiếu "nhiên liệu"
Thiểu năng tuần hoàn não là tình trạng giảm lưu lượng máu lên não, khiến não thiếu oxy và chất dinh dưỡng. Bệnh thường diễn biến âm thầm nhưng ảnh hưởng lâu dài tới trí nhớ, giấc ngủ, năng suất lao động.
Dấu hiệu thường gặp:
Đau đầu âm ỉ vùng chẩm hoặc gáy, tăng khi ngồi lâu.
Chóng mặt nhẹ, choáng váng khi thay đổi tư thế.
Ù tai, hay quên, mất ngủ, giảm tập trung.
Mệt mỏi kéo dài.
Nguyên nhân chính là xơ vữa động mạch, rối loạn mỡ máu, tăng huyết áp, đái tháo đường, thoái hóa cột sống cổ, hút thuốc lá, lười vận động. Nghiên cứu của Viện Y học Lâm sàng Việt Nam (2021) chỉ ra, thiểu năng tuần hoàn não làm tăng nguy cơ đột quỵ, nhất là ở người cao tuổi.
Phân biệt để điều trị kịp thời
Hai tình trạng này có triệu chứng dễ nhầm lẫn. Điểm khác biệt:
Rối loạn tiền đình thường gây chóng mặt xoay tròn, buồn nôn dữ dội, mất thăng bằng rõ rệt.
Thiểu năng tuần hoàn não thường gây đau đầu âm ỉ, chóng mặt nhẹ, thoáng qua, giảm trí nhớ.
Biến chứng nếu chủ quan
Rối loạn tiền đình kéo dài dễ làm người bệnh lo âu, trầm cảm, mất tự tin, sợ ra ngoài.
Thiểu năng tuần hoàn não không điều trị có thể dẫn tới đột quỵ.
Lời khuyên phòng ngừa
Thay đổi tư thế nhẹ nhàng, không đứng dậy đột ngột.
Không ngồi quá lâu, mỗi 60 phút nên đứng dậy vận động.
Ngủ đủ giấc, tránh căng thẳng kéo dài.
Tập thể dục đều đặn: đi bộ, yoga, dưỡng sinh.
Ăn uống lành mạnh: rau xanh, cá béo, các loại hạt giàu omega-3.
Nếu có dấu hiệu chóng mặt, mất thăng bằng kéo dài, hãy thăm khám sớm để được chẩn đoán và điều trị đúng hướng. Phát hiện sớm – kiểm soát tốt – phòng biến chứng!