Một bệnh nhân nhiễm uốn ván tại Bệnh viện Bạch Mai.
Tại Viện Y học Nhiệt đới, Bệnh viện Bạch Mai, hai bệnh nhân cao tuổi đang được điều trị uốn ván nặng, trong đó một cụ bà 90 tuổi phải mở khí quản do co cứng cơ và suy hô hấp. Trước đó, bà chỉ bị cành cây đâm vào tay và tự ý dán cao, uống kháng sinh không rõ loại. Một trường hợp khác là nam bệnh nhân 65 tuổi, thợ xây, cũng bị uốn ván sau khi va tay vào miếng gỗ xây dựng và không được tiêm phòng kịp thời.
Uốn ván là bệnh nhiễm trùng cấp tính, do độc tố của vi khuẩn Clostridium tetani gây ra. Vi khuẩn này sống trong đất, phân, gỗ mục, kim loại gỉ… và dễ dàng xâm nhập qua vết thương hở, đặc biệt là vết đâm sâu không được xử trí đúng. Khi vào cơ thể, vi khuẩn tạo độc tố tấn công thần kinh, gây co giật, cứng hàm, uốn cong toàn thân, suy hô hấp và có thể dẫn tới tử vong nếu không cấp cứu kịp thời.
Dù không lây truyền từ người sang người, uốn ván lại rất dễ mắc và diễn tiến nhanh. Đối tượng có nguy cơ cao bao gồm nông dân, công nhân xây dựng, thợ cơ khí, người thường xuyên tiếp xúc đất hoặc vật liệu bẩn, trẻ em chưa tiêm chủng đầy đủ, phụ nữ mang thai không được tiêm phòng.
Hiện nay, điều trị uốn ván cần thở máy, hồi sức tích cực, dùng huyết thanh kháng độc tố và kiểm soát cơn co giật. Quá trình điều trị thường kéo dài và tốn kém. Trong khi đó, tiêm vaccine uốn ván là cách phòng ngừa đơn giản, hiệu quả và tiết kiệm. Người trưởng thành cần tiêm nhắc lại mỗi 10 năm. Phụ nữ mang thai và trẻ nhỏ cũng cần tiêm đúng lịch theo hướng dẫn y tế.
Qua hai ca bệnh trên, các bác sĩ khuyến cáo: khi có vết thương do dị vật như gỗ, sắt, đá hoặc động vật cắn, cần đến cơ sở y tế để được làm sạch, sát trùng đúng cách và đánh giá nguy cơ tiêm phòng. Tuyệt đối không tự ý điều trị hoặc bỏ qua vì nghĩ "chỉ là vết thương nhỏ".